- در فاصله منطقی از جبهه کار قرار می‌گیرند تا زمان رفتوآمد کوتاه شود،
- از نظر خواب، بهداشت، تغذیه و امکانات رفاهی، حد قابل قبولی از استاندارد انسانی را تأمین میکنند،
- با سازههای پیش ساخته و ماژولار اجرا می‌شوند تا هم سریع ساخته شوند و هم در صورت نیاز قابل جابهجایی باشند،
- و با مدل مدیریتی درست، به‌جای محل استراحت «اجباری»، به یک نقطه اتکای واقعی برای پروژه تبدیل می‌شوند.
در این مقاله، قدم‌به‌قدم از نگاه راهبردی و اجرایی بررسی می‌کنیم که چگونه میتوان یک کمپ اسکان حرفه‌ای برای کارگران پروژههای راهسازی طراحی و اجرا کرد؛ از تحلیل نیازها و جانمایی کمپ، تا انتخاب نوع سازه پیش ساخته، طراحی خوابگاهها، سرویسهای بهداشتی، سالن غذاخوری، تأسیسات، ایمنی و مدیریت بهره‌برداری. هدف این است که بعد از خواندن این مطلب، بتوانید برای پروژه خودتان یک تصویر واقعی، قابل اجرا و دفاع‌پذیر از کمپ اسکان طراحی کنید.
ویژگی های خاص پروژه های راه سازی و تأثیر آن بر اسکان کارگران
پروژههای راهسازی از نظر مدل اسکان، با بسیاری از پروژههای ساختمانی شهری متفاوت‌اند. چند ویژگی مهم وجود دارد که مستقیم روی طراحی کمپ اسکان اثر می‌گذارد:
طولانی بودن محور و جبهه های کاری متعدد
در یک پروژه ساختمانی، کارگاه معمولاً در یک نقطه ثابت قرار دارد؛ اما در پروژههای راهسازی، جبهههای کاری در طول مسیر
توزیع شده‌اند و به مرور زمان جابه‌جا می‌شوند. این یعنی:
- کمپ اسکان باید طوری طراحی شود که یا خودش قابل جابهجایی باشد،
- یا در نقطه‌ای جانمایی شود که متوسط فاصله تا جبهههای اصلی کار منطقی باشد.
همین‌جا ارتباط این موضوع با ساخت سازه پیش ساخته با قابلیت جابه جایی روشن میشود؛ کمپ اسکان کارگران اگر بر پایه سازههای قابل جابهجایی طراحی شود، می‌تواند هم‌زمان با جابهجایی جبهههای کار، خودش هم حرکت کند.
دوری از شهر و امکانات عمومی
بسیاری از پروژههای راهسازی در خارج از محدوده شهرها، در بیابان‌ها، کوهستان‌ها یا مناطق کم‌جمعیت اجرا می‌شوند. در این شرایط، نمی‌توان روی امکانات اقامتی موجود (هتل، مهمان‌پذیر، خانه‌های اجاره‌ای) حساب کرد. کمپ باید تا حد زیادی خودکفا باشد:
- خوابگاه، سرویس، حمام و رختشویخانه،
- آشپزخانه و سالن غذاخوری،
- فضاهای تفریحی ساده و امکانات خرید ابتدایی،
- و در پروژههای بزرگ‌تر، فضای درمانی و پزشکی اولیه.
شیفت بندی و فشار کاری بالا
در راهسازی، به‌خصوص در فصول مناسب، پروژه با فشار زمانی بالا پیش می‌رود و گاهی کار در دو یا سه شیفت انجام میشود.
بنابراین کمپ اسکان باید:
- برای استراحت کارگران شیفت شب در طول روز، شرایط سکوت نسبی ایجاد کند،
- مدیریت سرویسهای بهداشتی و حمام را متناسب با زمان تعویض شیفت‌ها تنظیم کند،
- سالن غذاخوری را برای پذیرش چند نوبت در روز با الگوی زمانی متفاوت آماده داشته باشد.
اهداف اصلی یک کمپ اسکان استاندارد برای کارگران راه سازی
اگر هدف از کمپ اسکان را فقط «جایی برای خواب» ببینیم، معمولاً سر از راه‌حل‌های موقت، غیراستاندارد و پرحاشیه در می‌آوریم. اما اگر چند هدف اساسی را هم‌زمان در نظر بگیریم، تصمیم‌هایمان متعادل‌تر میشود:
- حفظ سلامت و ایمنی نیروها: خواب کافی، بهداشت مناسب، تغذیه قابل قبول و محیط امن، پایه کاهش حوادث و خطاهاست.
- افزایش بهرهوری: کارگری که هر روز ساعت‌ها در راه است، کمتر از کارگری که نزدیک کارگاه می‌خوابد و استراحت می‌کند، بازده دارد.
- کاهش ریسک‌های حقوقی و اعتباری: اسکان غیراستاندارد کارگران، در پروژههای دولتی و بزرگ، می‌تواند پیامدهای رسانه‌ای و حقوقی جدی داشته باشد.
- سهولت جذب و نگهداشت نیرو: وقتی شرایط اسکان مناسب باشد، نیروها تمایل بیشتری به ادامه همکاری دارند و هزینه تعویض نیرو کاهش می‌یابد.
همین اهداف، منطق سرمایه‌گذاری روی کمپ‌های اقامتی را شکل می‌دهد؛ چیزی که در سطح بزرگ‌تر، در اجرای کمپ های اقامتی پروژه های دولتی با سازه های مدرن نیز مطرح است، اما اینجا با تمرکز ویژه بر پروژههای راهسازی و ماهیت خطی آن‌ها.
گام اول: تحلیل دقیق نیازهای اسکان کارگران پروژه راه سازی
قبل از خرید حتی یک کانکس، لازم است تصویری نسبتاً دقیق از نیازهای اسکان داشته باشیم. این تحلیل، پایه طراحی کمپ است و اگر درست انجام شود، جلوی بسیاری از دوباره‌کاری‌ها و هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده را می‌گیرد.
سؤالات کلیدی در فاز تحلیل
- در اوج پروژه، چند نفر در پروژه حضور خواهند داشت؟
- چه درصدی از نیروها محلی (بدون نیاز به اسکان) و چه درصدی غیرمحلی هستند؟
- چه تعداد از نیروهای غیرمحلی کارگر ساده، تکنسین، راننده، مهندس و مدیر هستند؟
- پروژه چند ماه یا چند سال طول خواهد کشید؟
- کار در چند شیفت انجام میشود و الگوی شیفت‌ها چگونه است؟
- پروژه در کدام فصل‌ها در اوج کار قرار دارد؟ تابستان، زمستان، یا هر دو؟
پاسخ این سؤالات، به ما کمک می‌کند تعداد تخت‌ها، تعداد بلوک‌های خوابگاهی، سرویس‌ها، ظرفیت سالن غذاخوری و سطح امکانات رفاهی را به‌درستی تخمین بزنیم. در پروژههای طولانیمدت، منطقی است سطح کیفیت کمپ را بالاتر در نظر بگیریم؛ چیزی شبیه کمپ‌های اقامتی که برای پروژههای دولتی چندساله طراحی می‌شوند.
گام دوم: جانمایی کمپ اسکان نسبت به مسیر راه
انتخاب موقعیت کمپ، یکی از تصمیمات استراتژیک است. اگر کمپ خیلی نزدیک به جبهه کار باشد، شاید در معرض گردوغبار، سر و صدا و خطرات کارگاهی قرار بگیرد؛ اگر خیلی دور باشد، زمان رفتوآمد زیاد میشود و بخشی از بهرهوری از دست می‌رود.
اصول کلی در انتخاب محل کمپ
- فاصله مناسب تا محور اصلی راه (نه در حریم خطر، نه بیش از حد دور)،
- دسترسی ایمن برای خودروهای سبک و سنگین،
- قرار نگرفتن در مسیر سیلاب‌های احتمالی یا نقاط مستعد ریزش،
- شرایط نسبی خاک قابل قبول برای زیرسازی و فونداسیون سازههای پیش ساخته،
- امکان تأمین آب، برق و در صورت امکان، ارتباط با شبکه مخابراتی.
در برخی پروژه‌ها، بهدلیل طولانی بودن مسیر، ممکن است تصمیم گرفته شود دو کمپ کوچکتر در دو نقطه مسیر ایجاد شود تا
کارگران بخش‌های مختلف، زمان رفتوآمد منطقی‌تری داشته باشند.
گام سوم: برنامه ریزی فضاها و ساختار کلی کمپ
کمپ اسکان کارگران، مجموعه‌ای از فضاهای مختلف است که باید به شکلی منطقی کنار هم قرار بگیرند. هر فضا، نقش خود را در کیفیت زندگی نیروها بازی می‌کند.
تیپ فضاهای اصلی در کمپ اسکان کارگران راه سازی
| نوع فضا | کاربری | نکات مهم طراحی |
|---|---|---|
| خوابگاه کارگری | استراحت نیروها، نگهداری وسایل شخصی | تعداد تخت، تهویه، نور، عایق صوتی، فضای حرکت |
| سرویس بهداشتی و حمام | بهداشت فردی، دوش بعد از شیفت | تعداد واحد متناسب با نفرات و شیفت‌ها، تهویه، کف‌شوی |
| سالن غذاخوری | صرف وعده‌های غذایی اصلی | ظرفیت، نحوه چیدمان، تهویه، نظافت آسان |
| آشپزخانه و انبار مواد غذایی | پخت غذا، نگهداری مواد | بهداشت، سردخانه، دسترسی به سالن غذاخوری |
| فضای مدیریت کمپ | ثبت ورود و خروج، رسیدگی به امور اسکان | نزدیکی به ورودی، ارتباط با مدیریت پروژه |
| فضاهای رفاهی و مذهبی | نمازخانه، فضای استراحت و گفت‌وگو | محیط آرام، تمیز، دور از سروصدای اصلی |
در پروژههای بزرگ‌تر، میتوان بخشی را به عنوان «کمپ مدیریت و مهندسی» در نظر گرفت که کیفیت و سطح امکانات آن به کانکس مدیریتی ویژه پروژه های عمرانی بزرگ نزدیک‌تر باشد؛ این بخش معمولاً جدا از خوابگاه کارگری طراحی میشود.
گام چهارم: طراحی و تیپ بندی خوابگاه های کارگری
خوابگاه، قلب کمپ اسکان است. اگر خوابگاهها بد طراحی شوند، سایر امکانات هم نمی‌توانند ضعف آن را جبران کنند. طراحی خوابگاه باید با توجه به تعداد نفرات، زمان اقامت، شیفت کاری و سطح رفاه مدنظر کارفرما انجام شود.
خوابگاههای چندنفره با کانکس کارگری استاندارد
رایج‌ترین حالت، استفاده از کانکسهای خوابگاهی چندنفره است؛ مثلاً ۴، ۶، ۸ یا ۱۰ نفره. در طراحی این کانکس‌ها باید موارد زیر در نظر گرفته شود:
- ابعاد اتاق نسبت به تعداد تخت‌ها،
- محل قرارگیری پنجره‌ها برای نور و تهویه،
- امکان نصب سیستم سرمایش و گرمایش،
- فضای کافی برای قرار دادن کمدهای شخصی یا لاکرها،
- کفپوش قابل شستوشو و مقاوم،
- درب ورودی محکم و در عین حال قابل دسترس در مواقع اضطراری.
اگر در انتخاب و سفارش کانکس خوابگاهی دقت کافی به خرج ندهیم، عملاً کیفیت کمپ را فدا کرده‌ایم. بنابراین بهتر است اصول مطرح در سفارش ساخت و نصب کانکس کارگری با استانداردهای ملی را به‌عنوان معیار پایه در نظر بگیریم و سپس بر اساس آن، تیپ خوابگاهها را در کمپ طراحی کنیم.
تفکیک اتاق ها بر اساس شیفت و نوع کار
یکی از روش‌های افزایش آرامش در خوابگاهها، تفکیک منطقی آن‌هاست:
- اتاقهای مخصوص نیروهای شیفت شب، تا در ساعات روز آرامش بیشتری داشته باشند،
- تفکیک اتاقهای نیروهای دائمی از نیروهای موقت،
- در صورت نیاز، تفکیک اتاقهای برخی گروه‌ها بر اساس حساسیت کار (مثلاً رانندگان ماشین‌آلات سنگین).
این تفکیک، بیشتر مدیریتی است تا سازه‌ای؛ اما بهتر است در طراحی و جانمایی کانکس‌ها هم لحاظ شود تا بهصورت طبیعی،
اتاقهای یک گروه در کنار هم قرار گیرند.
گام پنجم: سرویس های بهداشتی، حمام و بهداشت شخصی
تجربه نشان می‌دهد که نارضایتی از سرویسهای بهداشتی، یکی از رایج‌ترین گلایه‌های کارگران در کمپ‌هاست. کمبود تعداد،
فاصله زیاد، تهویه نامناسب و نظافت ناکافی، می‌توانند تصویر کلی کمپ را تحت‌الشعاع قرار دهند.
طراحی تعداد و جانمایی سرویس ها
تعداد سرویسهای بهداشتی و حمام باید متناسب با تعداد ساکنان کمپ و الگوی استفاده باشد. بهطور کلی:
- نزدیکی سرویس‌ها به خوابگاهها، به‌خصوص برای استفاده در شب، مهم است،
- در عین حال نباید آنقدر نزدیک باشند که بو و رطوبت، مزاحمت ایجاد کند،
- تهویه طبیعی و مکانیکی باید به گونه‌ای باشد که فضای سرویس‌ها همواره قابل تنفس و خشک باشد.
در طراحی، بهتر است مسیرهای دسترسی به سرویس‌ها سرپوشیده یا حداقل مشخص و دارای کف مناسب باشند تا در شرایط بارانی و گلی، مشکلات کمتری ایجاد شود.
گام ششم: سالن غذاخوری، آشپزخانه و تغذیه نیروها
تغذیه، از نگاه بسیاری از کارفرمایان، یک «هزینه» است؛ اما در عمل یکی از مهمترین عوامل حفظ سلامت، انرژی و روحیه کارگران محسوب میشود. سالن غذاخوری و آشپزخانه باید با دقت طراحی شوند.
ظرفیت و چیدمان سالن غذاخوری
در پروژههای راهسازی، معمولاً وعده‌های غذایی اصلی (صبحانه، نهار، شام) در زمانی نسبتاً محدود و متراکم سرو می‌شوند.
بنابراین باید:
- ظرفیت سالن برای پذیرش بخشی از کارکنان در هر نوبت کافی باشد،
- چیدمان میزها طوری باشد که مسیر حرکت راحت باشد،
- فضا به راحتی قابل شستوشو و نظافت روزانه باشد،
- تهویه سالن، متناسب با بو و بخار ناشی از سرو غذا طراحی شود.
آشپزخانه و انبار مواد غذایی
آشپزخانه باید بهصورت اصولی طراحی شود؛ خط تهیه، پخت، سرو، شست‌وشوی ظروف، و انبار خشک و سرد باید از هم تفکیک منطقی داشته باشند. در پروژههای بزرگ، طراحی آشپزخانه صنعتی با رعایت اصول بهداشت مواد غذایی ضروری است.
گام هفتم: انتخاب سیستم سازه ای کمپ اسکان کارگران
سازههای پیش ساخته، بهدلیل سرعت اجرا، کنترل کیفیت و امکان جابهجایی، گزینه‌ی اصلی برای کمپ اسکان کارگران پروژههای راهسازی هستند. اما انتخاب نوع سازه و تیپ آن‌ها، خود یک تصمیم مهم است.
سازه پیش ساخته ثابت یا قابل جابهجایی؟
اگر پروژه کوتاه‌مدت است و احتمال استفاده مجدد از سازه در پروژههای آینده کم است، شاید سازههای ثابت ساده کفایت کنند؛
اما در پروژههای حرفه‌ای، نگاه بلندمدت‌تر توجیه بیشتری دارد. سازههای قابل جابهجایی به شما اجازه می‌دهند:
- بعد از پایان پروژه، کمپ را به پروژه بعدی منتقل کنید،
- در طول پروژه، در صورت تغییر جبهه، کمپ را به نقطه جدید نزدیک‌تر کنید،
- ماژول‌ها را با ترکیب‌های جدید در پروژههای دیگر بچینید.
این همان چیزی است که در ساخت سازه پیش ساخته با قابلیت جابه جایی به‌عنوان یک راهبرد سرمایه‌ای مطرح میشود و در کمپ‌های کارگری راهسازی، بسیار کاربردی است.
تطبیق سازه با اقلیم پروژه
کمپ اسکان در مناطق کویری و بسیار گرم، شرایط کاملاً متفاوتی با کمپ در مناطق سردسیر دارد. در مناطق کویری، استفاده از عایق قوی، رنگ روشن نما، طراحی سایه‌بان، توجه به جهت‌گیری خوابگاهها و انتخاب سیستم‌های سرمایش مناسب، بسیار مهم است؛ موضوعی که در اجرای سازه پیش ساخته مقاوم در برابر گرما به‌تفصیل بررسی میشود.
در مناطق سرد، تمرکز روی جلوگیری از اتلاف حرارت، طراحی سیستم گرمایش مطمئن، جلوگیری از یخ‌زدگی لوله‌ها، و تامین آب گرم است.
گام هشتم: تأسیسات مکانیکی و برقی در کمپ اسکان
در بسیاری از پروژههای راهسازی، کمپ اسکان در نقطه‌ای قرار می‌گیرد که دسترسی مستقیم به شبکه‌های زیرساخت شهری وجود ندارد. بنابراین طراحی تأسیسات، بخش مهمی از کار است.
برق و روشنایی
تأمین برق ممکن است از شبکه سراسری، پست محلی، یا از طریق ژنراتورهای دیزلی انجام شود. در هر صورت:
- باید ظرفیت ژنراتور یا انشعاب برق متناسب با مصرف خوابگاهها، آشپزخانه، سالن غذاخوری، فضاهای اداری و محوطه محاسبه شود،
- تابلوهای برق باید بهصورت اصولی طراحی و نصب شوند،
- روشنایی محوطه و مسیرهای تردد، برای امنیت و جلوگیری از حوادث شبانه، ضروری است.
آب، فاضلاب و بهداشت محیط
در بسیاری از کمپ‌ها، آب از طریق چاه، تانکر یا خط لوله موقت تامین میشود. ذخیره‌سازی آب در مخازن سقفی یا زمینی، توزیع به بلوک‌های مختلف و طراحی شبکه فاضلاب و سپتیک تانک یا سیستم‌های تصفیه کوچک، باید در کنار هم دیده شود. نادیده گرفتن این بخش، یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات است؛ هم از نظر سلامت کارگران و هم از نظر تبعات محیط‌زیستی و اداری.
گام نهم: ایمنی، HSE و مدیریت ریسک در کمپ
کمپ اسکان، محل تجمع تعداد زیادی از نیروهاست. هر حادثه‌ای در این مجموعه، می‌تواند تبعات انسانی و رسانه‌ای گسترده‌ای برای پروژه داشته باشد؛ به‌خصوص اگر پروژه، دولتی یا تحت نظارت شدید باشد.
ایمنی حریق و خروج اضطراری
- پیش‌بینی کپسول‌های آتش‌نشانی در نقاط مناسب،
- آموزش نیروها برای استفاده از کپسول‌ها،
- تعریف مسیرهای خروج اضطراری از خوابگاهها و سالن‌ها،
- نصب علائم راهنما برای خروج اضطراری در فضای داخلی و محوطه.
ایمنی سازه‌ای و جانمایی
سازههای پیش ساخته باید مطابق با بارهای باد، برف و سایر شرایط اقلیمی منطقه طراحی و اجرا شوند. جانمایی کمپ در نقاط مستعد سیلاب، رانش یا ریزش، می‌تواند ریسک جدی ایجاد کند؛ بنابراین بررسی اولیه زمین، بخشی از فرآیند طراحی است.
گام دهم: فرآیند اجرایی کمپ اسکان از ایده تا بهره برداری
اگر بخواهیم فرآیند را بهصورت مرحله‌به‌مرحله ببینیم، می‌توانیم آن را این‌گونه خلاصه کنیم:
- تحلیل نیازها (تعداد نفرات، شیفت‌ها، اقلیم، مدت پروژه)
- انتخاب محل کمپ و تهیه نقشه جانمایی کلی
- طراحی معماری و تیپ فضاها (خوابگاه، سرویس، سالن غذاخوری و…)
- طراحی سازه‌ای و انتخاب نوع سازه پیش ساخته (ثابت یا قابل جابهجایی)
- طراحی تأسیسات مکانیکی و برقی متناسب با شرایط سایت
- تولید سازه‌ها در کارخانه، هم‌زمان با اجرای زیرسازی در محل پروژه
- حمل سازههای پیش ساخته به سایت، نصب و اتصال به زیرساخت‌ها
- تست تأسیسات، رفع نواقص، چیدمان مبلمان و تحویل به بهره‌برداری
- استقرار سیستم مدیریت کمپ (نظافت، نگهداری، رسیدگی به نیازهای ساکنان)
در این مسیر، بسیاری از اصولی که در نصب سریع ساختمان پیش ساخته برای تجهیز کارگاه راه سازی مطرح است، عیناً در کمپ اسکان نیز کاربرد دارد؛ فقط با تمرکز ویژه بر جنبه‌ی اقامتی و رفاهی.
مدیریت و نگهداری روزمره کمپ اسکان
طراحی و ساخت یک کمپ خوب، نصف راه است؛ نصف دیگر، مدیریت و نگهداری آن در طول پروژه است. بدون سیستم مدیریتی، بهترین کمپ‌ها هم خیلی زود کیفیت خود را از دست می‌دهند.
محورهای اصلی مدیریت کمپ
- نظافت روزمره خوابگاهها، سرویس‌ها و سالن‌های عمومی،
- رسیدگی به خرابی‌های کوچک قبل از تبدیل شدن به مشکل بزرگ،
- مدیریت منظم تعویض ملحفه‌ها و وسایل خواب،
- کنترل رعایت قواعد رفتاری و سکوت در ساعات استراحت،
- سیستم ساده اما روشن برای ثبت شکایات و پیشنهادهای کارگران.
بسیاری از مشکلات رایج کمپ‌ها نه به سازه، بلکه به مدیریت ضعیف برمی‌گردد؛ اگرچه سازه‌ی مناسب، کار مدیریت را بسیار آسانتر می‌کند.
مقایسه کمپ اسکان استاندارد با اسکان پراکنده و غیراستاندارد
برای اینکه اهمیت طراحی کمپ اسکان را بهتر ببینیم، می‌توانیم آن را با سناریوی رایج «اسکان پراکنده و غیراستاندارد» مقایسه کنیم:
| معیار | اسکان پراکنده (خانه‌های اجاره‌ای، خوابگاههای قدیمی) | کمپ اسکان کارگری استاندارد با سازه پیش ساخته |
|---|---|---|
| زمان رفت و آمد | زیاد و غیرقابل پیش‌بینی | کم و قابل کنترل |
| کنترل بهداشت و نظافت | ضعیف، وابسته به هر محل | متمرکز و قابل مدیریت |
| نظارت بر حضور و غیاب نیروها | سخت و زمان‌بر | ساده و ساختاریافته |
| رضایت و انگیزه کارگران | کم، با گلایه‌های مکرر | بالاتر، در صورت طراحی و مدیریت درست |
| قابلیت استفاده مجدد از سازه‌ها | تقریباً صفر | بالا، در صورت استفاده از سازههای قابل جابهجایی |
دیدن این تفاوت‌ها نشان می‌دهد که چرا بسیاری از پیمانکاران حرفه‌ای به سمت کمپ‌های اسکان مبتنی بر سازههای پیش ساخته حرکت کرده‌اند؛ به‌خصوص وقتی پروژه‌ها در مناطق کویری، بیابانی یا دورافتاده اجرا می‌شوند و پای اجرای تخصصی سازه پیش ساخته کارگاهی در مناطق کویری هم در میان است.
جمع بندی
طراحی و اجرای کمپ اسکان کارگران پروژه های راه سازی، اگر صرفاً به‌عنوان یک «هزینه‌ی اجتناب‌ناپذیر» دیده شود، احتمالاً به راه‌حل‌های موقت، غیراستاندارد و پرحاشیه ختم میشود؛ اما اگر نگاه کنیم که این کمپ:
- مستقیماً روی سلامت، ایمنی و بهرهوری نیروها اثر می‌گذارد،
- نقش مهمی در تصویر حرفه‌ای پروژه نزد کارفرما و نهادهای نظارتی دارد،
- و در صورت استفاده از سازههای پیش ساخته قابل جابهجایی، می‌تواند یک سرمایه‌ی چندپروژه‌ای باشد،
آن‌وقت در طراحی، انتخاب نوع سازه، برنامه‌ریزی تأسیسات و مدیریت بهره‌برداری آن، تصمیم‌های سنجیده‌تری می‌گیریم.
