مراحل و نکات کلیدی نصب سریع ساختمان پیش ساخته در کارگاه راهسازی
اولین قدم، تعریف دقیق نیازها و کاربری فضاهاست. باید مشخص شود چند واحد اداری، رفاهی و انباری موردنیاز است و چه مدت قرار است در کارگاه استفاده شوند. بر اساس این اطلاعات، نوع و ابعاد مناسب ساختمان پیش ساخته انتخاب میشود تا هم پاسخگوی نیاز پروژه باشد و هم در زمان تخلیه کارگاه بهراحتی قابل جابهجایی یا استفاده مجدد در پروژه بعدی باشد.
در ادامه، انتخاب محل استقرار سازهها داخل محدوده کارگاه اهمیت زیادی دارد. محل نصب باید دسترسی مناسب برای تردد ماشینآلات سبک و سنگین، دید کافی برای مدیریت ترافیک کارگاهی و فاصله ایمن از لبه مسیر راه در حال احداث داشته باشد. در پروژههای بزرگ، بهتر است از ابتدا نقشه کلی تجهیز کارگاه راهسازی تهیه شود تا جای ساختمانها، انبار مصالح، پارکینگ ماشینآلات و مسیرهای دسترسی در هم تداخل نداشته باشند.
پس از تعیین موقعیت، آمادهسازی بستر انجام میشود. این مرحله شامل تسطیح سطح، ایجاد شیب مناسب برای تخلیه آبهای سطحی و در صورت لزوم، اجرای بستر شنی یا زیرسازی ساده است. استفاده از فونداسیونهای نواری سبک، صفحههای فلزی یا بلوکهای بتنی پیشساخته زیر شاسی کانکس کارگاهی باعث میشود نصب سازه سریعتر انجام شود و در عین حال، امکان تراز کردن دقیق سازه و جلوگیری از نشستهای ناخواسته فراهم باشد.
زیرساختها بخش مهم دیگری از نصب سریع هستند. قبل از استقرار ماژولها، مسیر کابل برق موقت، لولهکشی آب، فاضلاب و در صورت نیاز، سیستم گرمایش یا سرمایش باید پیشبینی شود. هر چه محل ورود و خروج تأسیسات به ساختمان از قبل مشخص و نزدیک به نقاط مصرف طراحی شود، زمان اتصال نهایی در روز نصب کاهش مییابد و احتمال دوبارهکاری کمتر میشود.
در روز نصب، هماهنگی دقیق بین حمل، تخلیه و استقرار سازه، شرط اصلی سرعت کار است. بهتر است ترتیب زیر دنبال شود:
- کنترل نهایی بستر و فونداسیون و علامتگذاری محل استقرار هر ماژول
- ورود تریلیها بر اساس برنامه زمانبندی و جلوگیری از ازدحام در مسیر کارگاه
- استفاده از جرثقیل مناسب با ظرفیت کافی برای بلند کردن و جایگذاری ماژولها
- تراز کردن سازه، مهاربندی اولیه و سپس اتصال پیچها و صفحات اتصال
- انجام اتصالات برقی و مکانیکی و تست نهایی روشنایی، تهویه و ایمنی
رعایت اصول ایمنی در تمام این مراحل ضروری است. کار در کنار مسیرهای تردد ماشینآلات راهسازی، خطرات ویژهای دارد؛ بنابراین، مسیر جرثقیل، محل توقف تریلیها و محدوده کار در شعاع باربرداری باید بهطور واضح با موانع و علائم مشخص شود. همچنین، استفاده از نقشههای مونتاژ و دفترچه نصب سازه، سرعت تصمیمگیری تیم اجرایی را بالا میبرد و از توقفهای غیرضروری جلوگیری میکند.
انتخاب سیستم سازهای مناسب نیز بر سرعت نصب تأثیر مستقیم دارد. بهکارگیری سازه فلزی سبک، ماژولهای هماندازه و اتصالات پیچ و مهرهای استاندارد باعث میشود زمان نصب هر واحد کاهش یابد و امکان افزودن یا جابهجایی فضاها در طول پروژه فراهم باشد. این موضوع در پروژههای راهسازی طولانیمدت که ممکن است جبهههای کاری تغییر کنند، اهمیت بیشتری دارد.
در نهایت، باید از ابتدا به مرحله جمعآوری کارگاه نیز فکر شود. اگر سازهها بهگونهای طراحی و نصب شوند که بازکردن، بارگیری و انتقال آنها ساده باشد، در پایان پروژه هزینه و زمان تخلیه کارگاه به حداقل میرسد. امکان جابهجایی ماژولها و تبدیل آنها به خوابگاه کارگری پیش ساخته یا واحد اداری در کارگاه بعدی، بهرهوری سرمایهگذاری انجام شده را افزایش میدهد و رویکرد صنعتیسازی در مدیریت کارگاههای راهسازی را تقویت میکند.
