ایمنی کارگاه را با چند کلاه و کفش تامین نکنید؛ به تجهیزات حفاظتی درست فکر کنید.

Picture of آریا بارون توس

آریا بارون توس

مجله صنعت ساختمان آریا بارون توس

آنچه در این مقاله می خوانید:
وقتی از «تجهیز کارگاه» صحبت می‌کنیم، ذهن بسیاری از افراد به سمت کانکس، حصار و انبار می‌رود؛ اما از دید HSE، تجهیز کارگاه بدون تجهیزات حفاظتی، نیمه‌کاره است. تجهیزات حفاظتی، چه در سطح سازه‌ای و چه در سطح فردی، اولین سد دفاعی در برابر حوادث کارگاه هستند.

ایمنی از روز اول؛ حصار، مسیرها و علائم

در راهنمای نکات ایمنی در تجهیز کارگاه تأکید می‌شود که ایمنی باید از تحویل زمین و اولین حصار شروع شود؛ حصار استاندارد، دروازه کنترل تردد، علائم هشدار، و مسیرهای جداگانه عابر و ماشین‌آلات، همه بخشی از تجهیزات حفاظتی کارگاه‌اند.

نرده‌ها، گاردریل‌ها، نوارهای هشدار و تابلوهای راهنمای خروج اضطراری، تجهیزاتی هستند که شاید «ساده» به نظر برسند، اما نبودشان هزینه‌های سنگینی دارد.

تجهیزات حفاظتی فردی و جمعی

در مقاله تجهیزات ضروری کارگاه ساختمانی تجهیزات حفاظت فردی (کلاه، کفش، عینک، ماسک، دستکش) در کنار سایر تجهیزات اصلی فهرست شده‌اند. این‌ها لایه اول حفاظت‌اند؛ اما به‌تنهایی کافی نیستند.

تجهیزات حفاظتی جمعی مثل شبکه‌های محافظ در لبه‌ها، نرده پلکان، درپوش چاله‌ها، حفاظ اطراف ماشین‌آلات و سیستم‌های اطفای حریق، برای کنترل ریسک در سطح کارگاه ضروری‌اند.

نقش فضاهای رفاهی در ایمنی و حفاظت

شاید در نگاه اول، سرویس بهداشتی، رختکن و خوابگاه بخشی از «رفاه» باشند، اما در واقع، آن‌طور که در تجهیزات موقتی رفاهی در کارگاه مطرح شده، این فضاها نقش مهمی در کاهش خستگی، حفظ بهداشت و پیشگیری از حوادث دارند. کارگر خسته و فرسوده، حتی با بهترین تجهیزات حفاظت فردی، باز هم در معرض خطر است.

طراحی درست این فضاها، با تهویه، نور، نظافت و دسترسی مناسب، بخشی از سیستم حفاظتی کارگاه محسوب می‌شود.

نقشه جانمایی و دید HSE

در طراحی نقشه جانمایی تجهیز کارگاه یکی از اهداف اصلی، افزایش ایمنی از طریق تفکیک مسیرها، حریم‌ها و فضاهای خطرناک است. تجهیزات حفاظتی وقتی مؤثرند که در جای درست قرار گیرند؛ مثلاً خاموش‌کننده‌ها در دسترس، دوش و چشم‌شوی اضطراری کنار محل استفاده از مواد خطرناک و مسیرهای خروج اضطراری واضح و بدون انسداد باشند.

نقشه جانمایی خوب، با نشان‌دادن این تجهیزات روی پلان، به همه تیم‌ها کمک می‌کند تصویر مشترکی از ایمنی کارگاه داشته باشند.

محل استقرار دفتر فنی و ناظر؛ قلب کنترل ایمنی

در مقاله محل استقرار مهندس ناظر و دفتر فنی در کارگاه توضیح داده می‌شود که جانمایی این فضاها، فقط یک موضوع رفاهی یا مدیریتی نیست؛ بلکه بخشی از معماری تصمیم‌گیری و نظارت است. دفتر فنی و ناظر اگر دید مناسبی به محوطه و مسیرهای اصلی داشته باشند، می‌توانند تجهیزات حفاظتی ناکافی یا آسیب‌دیده را زودتر شناسایی و پیگیری کنند.

در نهایت، تجهیزات حفاظتی فقط «وسیله» نیستند؛ بخشی از یک سیستم‌اند که شامل طراحی، آموزش، نظارت و فرهنگ ایمنی در کارگاه می‌شود.

سوالات متداول ایمنی کارگاه را با چند کلاه و کفش تامین نکنید؛ به تجهیزات حفاظتی درست فکر کنید.

جواب: حصار استاندارد، نرده‌ها، گاردریل‌ها، درپوش چاله‌ها، علائم هشدار و مسیرهای مشخص عابر و ماشین‌آلات.
جواب: خیر؛ PPE لایه آخر دفاع است و باید در کنار تجهیزات حفاظتی جمعی و طراحی ایمن کارگاه استفاده شود.
جواب: به مساحت و نوع ریسک بستگی دارد، اما اصل کلی این است که خاموش‌کننده‌ها در فاصله‌های منطقی، نزدیک ریسک‌های آتش‌سوزی و در مسیرهای قابل دسترس نصب شوند.
جواب: کاهش خستگی و استرس، بهبود بهداشت و افزایش رضایت نیروها؛ همه این‌ها احتمال خطای انسانی و حادثه را کاهش می‌دهد.
جواب: معمولاً واحد HSE با همکاری سرپرست کارگاه و مهندس ناظر، طبق برنامه بازرسی دوره‌ای.
جواب: بله، حتی یک نقشه ساده با نشان دادن مسیرهای تردد، فضاهای خطرناک و محل تجهیزات حفاظتی، می‌تواند حوادث را کاهش دهد.
جواب: بلافاصله بعد از مشاهده آسیب مؤثر بر عملکرد؛ تأخیر در تعویض، حس «ایمنی کاذب» ایجاد می‌کند.
جواب: حتماً؛ بدون آموزش، حتی بهترین تجهیزات هم درست استفاده نمی‌شوند و اثرگذاری کمی خواهند داشت.
جواب: به‌صورت ردیف‌های مشخص در کنار سایر تجهیزات؛ پنهان کردن آن در ردیف‌های دیگر معمولاً به کم‌بودجه شدن HSE منجر می‌شود.
جواب: بله، ثبت محل، نوع، تاریخ نصب، تاریخ سرویس و بازبینی در نرم‌افزار مدیریت تجهیز کارگاه، کنترل آن‌ها را بسیار ساده‌تر می‌کند.

مقالات مرتبط

آخرین نوشته ها

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *